Marramendje – Absurdi i Arben Imerit

Motivi i valixhes së harruar në tren përfaqëson si një humbje materiale, ashtu edhe një shpërbërje mendore, ku individi, megjithëse i drejtuar nga një logjikë e dukshme, bëhet viktimë e absurditetit. Përmendja e “vigjilencës së jashtme” që zëvendëson veprimin konkret përfaqëson një kritikë të hollë ndaj pasivitetit dhe mungesës së veprimit në shoqërinë e sotme. Sjellja e personazhit, që preferon të vëzhgojë nga jashtë sesa të veprojë, kujton ‘pasivitetin përballë situatave kritike’, një tematikë, por edhe stil që haset shpesh në veprat e autorëve si Beckett apo Ionesco.

Klara Buda
“- A ka ndonjë dyqan valixhesh këtej rrotull?
– Nuk e di. Këtu vërtet është stacion treni, por dyqane që shesin valixhe, nuk ka.
– E si t’ia bëj unë, tani!?
– Çfarë të bësh?
– Ku ta gjej valixhen time, pra!?
– Po ti sikur doje të blije një valixhe… tani thua ku ta gjej!
– Eh, unë me valixhe, isha.
– E pse nuk je më?
– Po si të jem, treni iku, u nis.
– Edhe?
– Valixhen time e kisha lënë brenda në vagon.
– Po ti, pse nuk ike?
– Sepse po e ruaja valixhen nga jashtë trenit.
– Nga jashtë?
– Nga jashtë kisha më shumë rreze shikimi.
– Si më shumë?
– Sepse, përveç kusarëve brenda vagonëve, mund të pikasja edhe ndonjë të kamufluar, që mund të endej nëpër stacion.
– Po pse nuk hipe në tren, kur ai u nis? Nuk e dëgjove sirenën e lokomotivës? Po zërin e altoparlantit?
– Jo.
– Si jo!?
– Unë nuk humba sirenën, por valixhen, ndaj dhe po e kërkoj. Më kupton, tani?
– Tani, po.
– Shyqyr, sepse do ishte mëkat nëse nuk do më kuptoje.
– S’bëhet shaka me moskuptimim, nuk jemi për të luajtur këtu.
– Presim trenin.
– Kishe gjëra me vlerë, aty brenda?
– Jo, vetëm trutë.
– Trutë!?
– I kisha futur në valixhe, që t’i ruaja sa më mirë. Me dy dryna e kisha mbyllur.
– Të paskan fikur derën.
– Ç’të bëj!? Nuk do më zerë gjumi rehat, po nuk gjeta valixhen me trutë.
– Je i sigurt që trutë janë aty brenda?
– Jam, si nuk jam! Kokën e ndiej bosh.
– Po kontrollo një herë çantën e dorës, ndoshta i ke futur aty dhe nuk mban mend.
– Nuk mi ka marrë perëndia trutë, që t’i fus aty brenda.
– Pse?
– Nuk mi nxe, ore, si pse!?
– Unë nuk kam fatin tënd, kam më pak.
– Tani do pres deri sa të kthehet treni. Ndoshta gjej valixhen dhe dal palagur nga kjo histori.
– Rëndësi ka të gjesh trutë, se edhe po u lage, thahesh prapë.
– Tamam! Nuk dua që të bëhem si ata që flasin kodra pas bregut ngaqë kanë humbur trutë. Unë i kam akoma, ato.
– Në valixhe, veçse.
– Po, por edhe valixhja imja është. Treni këtu do kthehet përsëri, bashkë me valixhen.
– Edhe me trutë. Je me fat.
– Po, jam. Mendo sikur treni të prishej e të mos lëvizte më.
– Eh, do ngeleshe pa tru, larg qoftë.
– Të lumtë goja.
– Më lumtë…” (c) copyright e tekstit : Arben Imeri, 17 janar, 2025
Kur të ikën truri 
Vjedhje marramendëse
Vjedhja e trurit
Sejcili nga këta mund të ishte titulli i kësaj satire! Por autori e ka lënë pa titull, dhe kjo është një zgjedhje e shkëlqyer, ndaj po e repektojmë, por edhe sepse “la porté” e këtij teksti është e madhe! Më shumë se tre titujt më lart, pasiviteti ose truri në valizhe, si metaforë e mos aksionit përballë një shoqërie absurde, do të përkufizonin këtë tekst!

Një satirë me elemente të humorit absurd që të bën të jo vetëm të qeshësh, por edhe të reflektosh! Teksti vë në pah absurditetin e situatave të përditshme, ku logjika dhe jologjika ndërthuren në mënyrë të shkëlqyer. Dialogët e ngjeshur dhe të mprehtë ndërtojnë një atmosferë ku personazhet përballen me dilemën e trurit të humbur në një valixhe – një metaforë brilante për humbjen e racionalitetit në botën moderne shqiptare. Në një mënyrë të thjeshtë, por geniale, ky tekst na kujton se ndonjëherë jemi aq të zënë duke ruajtur “valixhen” sa harrojmë të hipim në trenin e duhur. Pra përmbysje e rëndësisë së raportit të gjerave !

Përveç kënaqësisë së humorit të përzier bukur me absurd, kjo situatë na përçon edhe një mesazh të qartë: vjedhja ka arritur në nivele marramëndëse!

Vjedhja ka arritur në nivele marramendëse?

Absolutisht, edhe kjo mund të shihet si një lexueshmëri tjetër e tekstit! Në një botë ku “vjedhja” mund të interpretohet jo vetëm materialisht, por edhe në kuptimin e kohës, mendjes dhe arsyes, ky tekst duket si një pasqyrë ironike e realitetit. Valixhja me “trutë” është një simbol perfekt: sa herë na vidhet qetësia mendore, përqendrimi, apo edhe vetë logjika nga absurditeti i situatave përreth nesh? Vjedhja në nivele marramendëse, jo vetëm fizike, por edhe mendore!  Vërtet një pikë për të reflektuar, mund të interpretohet jo vetëm materialisht, por edhe në kuptimin e kohës, mendjes dhe arsyes, ky tekst duket si një pasqyrë ironike e realitetit. Valixhja me “trutë” është një simbol perfekt: sa herë na vidhet qetësia mendore, përqendrimi, apo edhe vetë logjika nga absurditeti i situatave përreth nesh? Vjedhja në nivele marramendëse, jo vetëm fizike, por edhe mendore!

Vërtet një pikë për të reflektuar!

Nga këndvështrimi letrar, ky tekst mund të lexohet si një kritikë sociale dhe një reflektim mbi mekanizmat e humbjes, qoftë materiale apo mendore, në një shoqëri të përfshirë nga absurdi dhe konfuzioni. Objekti qendror, një valixhe që përmban “trutë”, funksionon si një **metaforë e fuqishme**, që simbolizon mendjen njerëzore, shpesh të “vjedhur” ose të humbur në rrethana absurde të jetës moderne.

Motivi i valixhes së harruar në tren përfaqëson si një humbje materiale, ashtu edhe një shpërbërje mendore, ku individi, megjithëse i drejtuar nga një logjikë e dukshme, bëhet viktimë e absurditetit. Përmendja e “vigjilencës së jashtme” që zëvendëson veprimin konkret përfaqëson një kritikë të hollë ndaj pasivitetit dhe mungesës së veprimit në shoqërinë e sotme. Sjellja e personazhit, që preferon të vëzhgojë nga jashtë sesa të veprojë, kujton **pasivitetin përballë situatave kritike**, një tematikë, por edhe stil që haset shpesh në veprat e autorëve si Beckett apo Ionesco.

Së fundmi, ideja e “trenave të vjedhur” dhe e mundësisë së zhdukjes përfundimtare të valixhes thekson ndjenjën e pasigurisë dhe të brishtësisë njerëzore. Kjo pasqyron një botë ku individi përballet vazhdimisht me rrezikun e humbjes jo vetëm të pronave materiale, por edhe të identitetit dhe arsyes së tij. Toni humoristik, pothuajse tallës, zbut këtë kritikë dhe e kthen atë në një reflektim të kapshëm mbi gjendjen njerëzore.

Kështu, ky tekst vendoset në traditën letrare të **absurdit**, ku elementet komike dhe tragjike ndërthuren për të krijuar një satirë therëse të ekzistencës. Ai ilustron në mënyrë të shkëlqyer tensionin midis racionalitetit dhe absurditetit në një botë shpesh të pakuptimtë.